Trước đây việc điều trị cho người bệnh trầm cảm người ta thường hay chỉ chú trọng đến việc sử dụng hoá dược mà quên đi một phần quan trọng đó là ứng dụng các liệu pháp tâm lý trong điều trị bệnh nhân trầm cảm nói riêng và bệnh nhân có vấn đề sức khoẻ tâm thần nói chung.

Thực tế, hiện nay vẫn còn tồn tại một số quan niệm cho rằng trầm cảm chỉ cần điều trị bằng hoá dược mà không cần đến các liệu pháp tâm lí. Ngược lại cũng có một số quan điểm lại cho rằng trầm cảm chỉ cần can thiệp bằng các liệu pháp tâm lý mà không cần điều trị bằng hoá dược. Hai quan điểm này thực ra là sai lầm bởi vì đã có rất nhiều nghiên cứu thực trứng cho thấy rằng việc kết hợp giữa điều trị bằng hoá dược và trị liệu bằng tâm lý đem lại hiệu quả cao hơn nhiều so với chỉ áp dụng một biện pháp can thiệp. Nếu như chỉ sử dụng hoá dược thì có thể giảm hoặc hết triệu trứng trầm cảm nhưng nguyên nhân dẫn đến trầm cảm vẫn chưa được loại bỏ triệt để nên dễ dẫn đến việc tái phát bệnh. Việc giải quyết nguyên nhân thì lại cần đến các nhà tâm lý với các liệu pháp tâm lý giúp bệnh nhân gỡ bỏ được tận gốc rễ của vấn đề gây ra bệnh trầm cảm. Ngược lại nếu chỉ can thiệp bằng các liệu pháp tâm lý thì đòi hỏi một thời gian rất dài các triệu chứng trầm cảm mới có thể giảm đi được mà cũng chỉ áp dụng được với bệnh nhân trầm cảm giai đoạn nhẹ và trầm cảm giai đoạn vừa, còn trầm cảm giai đoạn nặng đặc biệt là trầm cảm giai đoạn nặng có loạn thần thì không thể không dùng hoá dược được.

Với mô hình điều trị ban ngày, bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương điều trị kết hợp giữa hoá dược và các liệu pháp trị liệu tâm lý để trị liệu cho bệnh nhân có rối loạn tâm thần nói chung và cho bệnh nhân trầm cảm nói riêng. Trước tiên là chúng tôi đánh giá phân loại bệnh để từ đó làm cơ sở để có một phác đồ điều trị thích hợp nhất cho từng bệnh nhân. Tuỳ từng bệnh nhân, từng thể loại bệnh mà có phác đồ điều trị khác nhau. Chẳng hạn như đối với bệnh nhân trầm cảm nhẹ thì chúng tôi sẽ thiên về việc can thiệp bằng tâm lý nhiều hơn, hoặc đối với bệnh nhân trầm cảm nặng đặc biệt bệnh nhân trầm cảm nặng có loạn thần thì chúng tôi chú trọng đến việc điều trị bằng hoá dược nhiều hơn.

Việc thăm khám và chẩn đoán bệnh cho bệnh nhân trầm cảm, ngoài việc dựa trên Bảng phân loại các rối loạn tâm thần và hành vi (ICD 10), việc quan sát lâm sàng, phỏng vấn bệnh nhân và gia đình người bệnh, chúng tôi còn sử dụng một số trắc nghiệm đánh giá trầm cảm cơ bản như Thang đánh giá trầm cảm BECK, HAD, Hamilton, MMPI, RCADS, GDS, EPDS, CDI… để xác định xem bệnh nhân có trầm cảm hay không và nếu có trầm cảm thì ở mức độ nào. Từ đó phân loại bệnh nhân và các hình thức điều trị cho phù hợp với từng bệnh nhân.

          Các liệu pháp trị liệu tâm lý được sử ở bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương: Kích hoạt hành vi; Liệu pháp tâm lí nhóm; CBT; Liệu pháp tâm lí nâng đỡ; Liệu pháp giải thích hợp lý hay liệu pháp thuyết phục; Liệu pháp tâm lý gia đình; Liệu pháp lao động; Liệu pháp Âm nhạc trị liệu; Liệu pháp Tâm kịch; Thiền; Thư giãn; Yoga; Liệu pháp Tâm vận động. Liệu pháp tâm lý cần được áp dụng liên tục trong suốt quá trình khám và chữa bệnh, kể từ khi bệnh nhân tới phòng khám, điều trị nội trú tại các bệnh phòng, lúc ra viện và cả những lần tái khám sau khi ra viện.. Tác động tâm lý trong quá trình điều trị là tác động tổng hòa các tác động tâm lý từ môi trường điều trị, từ nhà trị liệu và tác động qua lại giữa bệnh nhân với bệnh nhân, giữa bệnh nhân với gia đình.