Tâm thần phân liệt là một bệnh có xu hướng tiến triển mạn tính, dần dần gây sa sút các mặt hoạt động tâm thần như: nhận thức, cảm xúc, hành vi tác phong, xuất hiện các triệu chứng dương tính, các triệu chứng âm tính, làm cho bệnh nhân không thể hoà nhập với cuộc sống gia đình cũng như xã hội nếu không được điều trị sớm và tích cực.

Trong điều trị bệnh Tâm thần phân liệt, song song với trị liệu tâm lý, liệu pháp lao động và phục hồi chức năng nhằm làm giảm nguy cơ tái phát, thì việc sử dụng thuốc an thần kinh đúng cách có vai trò đặc biệt quan trọng, vì ngoài tác dụng làm yên dịu các tình trạng hưng phấn và kích động, chống loạn thần(hoang tưởng, ảo giác,..), thuốc an thần kinh đã cởi trói, giúp bệnh nhân tâm thần thoát khỏi 4 bức tường bệnh viện và việc phục vụ, hướng dẫn bệnh nhân ngoại trú, tại nhà tham gia lao động sản xuất và học nghề được thuận lợi hơn.

Thuốc an thần kinh hiện nay gồm: Thuốc an thần kinh điển hình được sử dụng tại cộng đồng như: Aminazin, Tisercin, Haloperidol…Thuốc an thần kinh không điển hình có: Risperidone, Olanzapin, Solian, Chlozapin,... Những an thần kinh không điển hình ít tác dụng phụ hơn, hiệu quả tốt đối với hoạt động nhận thức của bệnh nhân trên cả 3 lĩnh vực (chú ý, trí nhớ, nhận biết,..v.v.). Ngoài ra còn có thuốc an thần kinh tác dụng kéo dài được áp dụng cho bệnh nhân không chịu uống thuốc đều hàng ngày như: fluphenazine decanoate, haldol decanoate,...

Khi sử dụng thuốc an thần kinh cần tuân thủ các nguyên tắc sau: Một là: xác định đầy đủ các triệu chứng cần phải chỉ định điều trị và loại trừ các trường hợp chống chỉ định; Hai là: lựa chọn đúng thuốc, đúng liều thích hợp cho người bệnh và từng thể bệnh; Ba là: chia liều thích hợp trong ngày (không nên chia nhỏ giọt từng lần); Bốn là: tốc độ tăng liều nhanh hoặc chậm thích hợp cho người bệnh để đạt khả năng tối đa trong điều trị, tránh hiện tượng quen thuốc, kháng thuốc do sử dụng liều nhỏ giọt, giập khuôn dễ dàng gây ra trạng thái bán cấp kéo dài; Năm là: giảm liều từ từ trong quá trình điều trị để giữ được trạng thái ổn định của bệnh nhân. Phối hợp điều trị duy trì bằng thuốc với giáo dục cho gia đình bệnh nhân về kỹ năng chăm sóc, quản lý thuốc và cho thuốc uống đều hàng ngày, biết cách phát hiện sớm dấu hiệu tái phát để can thiệp sớm; Sáu là: kiểm tra các thông số sinh lý về máu, nước tiểu, huyết áp, nhiệt độ,..và theo dõi tác dụng không mong muốn của thuốc để xử lý kịp thời.

Có thể nói việc điều trị chăm sóc người bệnh tâm thần ngày nay không phải chỉ do các thầy thuốc chuyên khoa tâm thần mà còn do các thầy thuốc đa khoa ở tuyến cơ sở, các nhân viên Y tế cộng đồng. do vậy các Y, Bác sỹ tuyến cơ sở, nhân viên Y tế cộng đồng, gia đình người bệnh cần thực hiện đúng y lệnh của thầy thuốc chuyên khoa, không tự ý thay đổi liều thuốc, không tự ý ngừng thuốc, thường xuyên phối hợp với Y, Bác sỹ chuyên khoa tâm thần trong việc điều trị, chăm sóc người bệnh tâm thần nhằm giúp người bệnh sớm hoà nhập với cuộc sống cộng đồng.

BSCKII: Bùi Lưu Hưng – Phó trưởng khoa Lâm sàng

Gọi ngay 043. 6275762 để tìm ra giải pháp tốt nhất cho vấn đề của bạn!